ความรู้เรื่องยา You & Your Medicine

ยาปฏิชีวนะคืออะไร ทำไมต้องกินจนหมด

23/12/2020

ยาปฏิชีวนะคืออะไร ทำไมต้องกินจนหมด

ยาปฏิชีวนะ (Antibiotics) หรือยาฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เป็นยาชนิดหนึ่งที่เราอาจจะได้รับจากแพทย์หรือเภสัชกรเวลาป่วย และทุกครั้งจะต้องได้รับคำแนะนำว่า ให้รับประทานยาติดต่อกันจนกว่ายาจะหมด แต่เคยสงสัยกันหรือไม่ว่าทำไมเราต้องกินยาปฏิชีวนะให้หมดด้วย และหากกินไม่หมดจะเกิดอะไรขึ้น

ยาปฏิชีวนะเป็นยาที่มีฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อ หรือยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย หลายคนอาจมีประสบการณ์รับประทานยากลุ่มนี้กันมาบ้าง เช่น จากการเป็นหวัดเจ็บคอและติดเชื้อแบคทีเรีย เป็นแผลที่ผิวหนังและมีการติดเชื้อร่วมด้วย ตากุ้งยิง หลอดลมอักเสบ กระเพาะปัสสาวะอักเสบ เป็นต้น ยาฆ่าเชื้อมีด้วยกันหลากหลายกลุ่ม โดยแต่ละกลุ่มจะสามารถรักษาอาการติดเชื้อในแต่ละบริเวณได้แตกต่างกัน 

การรับประทานยาฆ่าเชื้อนั้น สิ่งสำคัญคือต้องรับประทานยาติดต่อกันจนหมด มีหลายคนที่รับประทานยาไม่สม่ำเสมอ รับประทานไม่ติดต่อกัน เมื่ออาการดีขึ้นก็หยุดรับประทานยาเอง ซึ่งการทำแบบนี้เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้การรักษาไม่ได้ผล และเสี่ยงต่อการดื้อยาได้ เหตุผลสำคัญที่ต้องกินยาติดต่อกันจนหมด ก็เพราะในการติดเชื้อแต่ละครั้ง ผู้ป่วยจะได้รับเชื้อเข้าสู่ร่างกายในปริมาณที่มากพอที่จะทำให้เกิดโรคได้ หลังจากรับเชื้อแล้ว ผู้ป่วยจะยังไม่มีอาการแสดงออกทันที อาจกินเวลาพอสมควร ในระหว่างนี้เชื้อจะเริ่มแพร่พันธุ์โดยการเพิ่มจำนวนมากขึ้น จนถึงระดับที่เริ่มมีอาการแสดงออก ซึ่งระยะเวลาจะแตกต่างกันตามธรรมชาติของการติดเชื้อแต่ละชนิด เมื่อผู้ป่วยรับประทานยาฆ่าเชื้อไปจำนวนหนึ่งจะทำให้เชื้อลดจำนวนลง และส่งผลให้อาการต่างๆเริ่มดีขึ้น แต่หากผู้ป่วยหยุดรับประทานยาฆ่าเชื้อไปก่อนครบกำหนด หรือรับประทานยาไม่สม่ำเสมอ จะทำให้ปริมาณยาในร่างกายไม่เพียงพอที่จะกำจัดเชื้อให้เหลือน้อยจนโรคหรืออาการติดเชื้อต่างๆหายขาด ทำให้เชื้อสามารถแบ่งตัวเพิ่มขึ้นและเกิดการเป็นซ้ำได้นั่นเอง